Các Loại Tấm Nền Màn Hình Máy Tính: So Sánh Ưu Nhược Điểm TN, IPS, VA, OLED

1. Tấm nền TN (Twisted Nematic)

Tấm nền TN là loại cũ nhất và phổ biến trong các màn hình giá rẻ. Nó sử dụng tinh thể lỏng xoắn để kiểm soát ánh sáng.

• Ưu điểm:
  • Giá thành rẻ.
  • Tốc độ phản hồi nhanh (thường 1ms), phù hợp cho game thủ cần giảm độ trễ.
  • Tần số quét cao (lên đến 240Hz hoặc hơn).
• Nhược điểm:
  • Góc nhìn hẹp (khoảng 170°), màu sắc thay đổi khi nhìn từ góc.
  • Màu sắc kém chính xác, độ tương phản thấp.
  • Không phù hợp cho công việc yêu cầu màu sắc chân thực như chỉnh sửa ảnh.

TN phù hợp cho game thủ ngân sách hạn chế nhưng không lý tưởng cho thiết kế hoặc giải trí.

2. Tấm nền IPS (In-Plane Switching)

IPS được phát triển để khắc phục nhược điểm của TN, với tinh thể lỏng sắp xếp song song.

• Ưu điểm:
  • Góc nhìn rộng (178°), màu sắc không thay đổi từ các góc khác nhau.
  • Màu sắc chính xác và sống động, phù hợp cho thiết kế đồ họa, chỉnh sửa video.
  • Độ sáng tốt và gam màu rộng.
• Nhược điểm:
  • Tốc độ phản hồi chậm hơn (4-5ms), có thể gây mờ hình trong game nhanh.
  • Độ tương phản thấp hơn VA, màu đen không sâu.
  • Giá cao hơn TN.

IPS là lựa chọn hàng đầu cho dân văn phòng, designer và người dùng cần chất lượng hình ảnh cao.

3. Tấm nền VA (Vertical Alignment)

VA sắp xếp tinh thể lỏng theo chiều dọc, mang lại độ tương phản cao.

• Ưu điểm:
  • Độ tương phản cao (thường 3000:1), màu đen sâu, lý tưởng cho xem phim và game tối.
  • Màu sắc tốt hơn TN, giá phải chăng hơn IPS.
  • Tốc độ phản hồi trung bình, hỗ trợ tần số quét cao.
• Nhược điểm:
  • Góc nhìn kém hơn IPS (khoảng 178° nhưng màu sắc thay đổi nhẹ).
  • Tốc độ phản hồi chậm (5-8ms), có thể gây ghosting trong chuyển động nhanh.
  • Không chính xác màu bằng IPS.

VA phù hợp cho người dùng giải trí, xem phim hoặc game không yêu cầu tốc độ cực cao.

4. Tấm nền OLED

OLED sử dụng diode hữu cơ tự phát sáng, không cần đèn nền như LCD.

• Ưu điểm:
  • Tương phản vô hạn, màu đen hoàn hảo vì pixel có thể tắt hoàn toàn.
  • Màu sắc sống động, độ sáng cao ở HDR.
  • Góc nhìn rộng và tốc độ phản hồi cực nhanh (dưới 1ms).
• Nhược điểm:
  • Giá thành cao.
  • Rủi ro burn-in (hình ảnh cố định để lâu gây vết).
  • Độ sáng tối đa thấp hơn ở môi trường sáng mạnh.

OLED lý tưởng cho người dùng cao cấp, game thủ chuyên nghiệp hoặc xem phim chất lượng cao.

So sánh tổng quát các loại tấm nền

Kết luận

Chọn tấm nền màn hình máy tính phụ thuộc vào nhu cầu cá nhân. Nếu bạn ưu tiên tốc độ, chọn TN; màu sắc chính xác thì IPS; tương phản cao thì VA; và chất lượng đỉnh cao thì OLED. TechSpace Việt Nam khuyên bạn nên thử trực tiếp tại cửa hàng để cảm nhận sự khác biệt.